Solucan Gübresinin Tarımsal - Bitkisel Üretimde Faydaları
Solucan Gübresinin Tarımsal - Bitkisel Üretimde Faydaları
Solucan Gübresi; bitkisel ve hayvansal atıkların kırmızı kaliforniya solucanı olarak bilinen solucan türleri ve mikroorganizmaların aktiviteleri sonucu parçalanarak mineralize olması sonucu oluşan, solucan dışkısı solucan gübresi olarak tanımlanır. Solucan gübresi bitki için gerekli başlıca makro ve mikro elementlerce zengindir. Yapısında bulundurduğu bitkisel hormon ve bitki büyüme aktivatörleri ile iyi bir bitki besleyici gübredir.
Solucan gübresi toprağa ve bitkiye yarayışlı mikroorganizmalarca zengin bir gübredir. Solucanlar toprak ve bitkiler için yararlı mikroorganizma üretim fabrikalarıdır. (Şekil 1). Bu işlevi sindirim sistemlerinin özel yapısı sayesinde başarırlar. Solucanların sindirim sistemindeki mukus, mikroorganizmalar için ideal yaşam ortamıdır. Bu ortam solucan gübresinin içerisindeki mikrobiyal popülasyonun çeşitliliğinin artmasını sağlar. Gübrenin içerisindeki granüllerde muhafaza edilen mikrobiyal çeşitlilik bitkilerin büyüme ve gelişimini teşvik edecek hormonların üretilmesinde etkilidir.
Mikroorganizmalar insanlarda olduğu gibi bitki sağlığı içinde gereklidirler. Bitkiler topraktaki besin maddelerini toprakta yeterli mikroorganizma olduğu zaman bünyelerine alabilirler. Solucanın sindirim sistemindeki özel sölom sıvısı ve bu sıvı içerisindeki enzimler dışkıyla toprağa karışır. Solucan sindirim sisteminde yer alan mukus, topraktaki mikrobiyal canlılar için ideal yaşam ortamı oluşturur. Solucan gübresi kullanılan topraklarda yararlı mikroorganizma sayı ve çeşidinde artış görülür. Solucan gübresi toprağın katyon değişim kapasitesini arttırır. Bu sayede bitki topraktaki besin maddelerinden faydalanabilir.
Şekil 2. Solucan gübresinin mikroorganizma varlığının etkisi
Bitkinin topraktan beslenebilmesinin iki önemli koşulu pH yani asit-bazlık oranının uygun olması ve organik madde miktarının yeterli olması halinde gerçekleşir. Sahip olduğu organik maddeler toprağın asit-baz dengesini düzenleyerek bir tampon görevi üstlenir. Solucan gübresi toprağın pH’ını tanponlarken aynı zamanda toprağın organik madde miktarını arttırarak bitkisel üretimde verimliliği arttırır (Şekil 3, Şekil 4).
Şekil 3. Solucan gübresinin bitkisel gelişime etkisi bilimsel çalışmalar ile ispatlanmıştır.
Sekil 4. Toprağın pH ve organik madde miktarı.
Solucan gübresi bitki hastalıklarına karşı koruyucudur. Bunu iki temel yolla yapar. Birincisi, bitkinin direncini arttırır. İkincisi ise üretmiş olduğu yararlı bakteriler bitkiye zarar verebilecek olan bakterilerin ortamda etkisiz kalmasına neden olur.
Solucanlar besin olarak kullandıkları organik maddeleri sindirim sisteminden geçirirken temelde üç süreç meydana gelir. Bu süreçler humifikasyon, detoksifikasyon, sanitizasyondur. Bu süreçler sonucu oluşan solucan gübresinin yapısında bulunan yararlı mikroorganizmalar ve bu mikroorganizmaların salgıları ile humusca zengin bileşikler oluşur. Solucan gübresinin yapısındaki mikroorganizmalar bitkilerde hastalıklara ve patojenlere karşı savaşır, bitkiye patojenlerin bulaşmalarını engeller.